Pozostało tylko 10 dni na odzyskanie podatku od spadku! [Pobierz wzór wniosku]

Osoby, które w latach 2007—2008 nie zgłosiły nabycia spadku w krótkim wówczas (miesiąc od daty uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku) terminie, przez co zmuszone były do zapłaty podatku, mogą obecnie wnosić o wznowienie postępowań, w których wydano decyzję o nałożeniu obowiązku podatkowego i ubiegać się o jego zwrot.

Trzeba się jednak śpieszyć, gdyż wnioski składać można tylko do 18. lipca!

 

Podstawa wznowienia postępowania

Podstawę złożenia wniosku stanowi opublikowany 18.06.2013 r. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4.06.2013 r. w sprawie P 43/11¹. Trybunał orzekł w nim, że art. 4a ust. 1 pkt 1) ustawy o podatku od spadków i darowizn², w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., w zakresie, w jakim przewiduje miesięczny termin złożenia zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia w drodze dziedziczenia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jest niezgodny z wywiedzioną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Orzeczenie Trybunału było długo wyczekiwane i pożądane przez wielu podatników, którzy w okresie obowiązywania przepisu, w celu uzyskania zwolnienia z podatku od spadku zobowiązani byli dokonać zgłoszenia o nabyciu spadku, a z uwagi na kontrowersyjną treść przepisu spóźnili się z wykonaniem tego obowiązku.

 

Kontrowersje wokół przepisu

Badany przez Trybunał przepis od momentu wejścia w życie rodził zarzuty prawników w zakresie bardzo krótkiego bo tylko miesięcznego terminu do dokonania zgłoszenia i sposobu ustalenia początku jego biegu. Główne zarzuty sprowadzały się do trzech istotnych kwestii:

• trudności przeciętnego podatnika w samodzielnym określeniu daty uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
• zbyt krótkiego okresu na dokonanie niezbędnych do zgłoszenia ustaleń, co i w jakiej wartości wchodzi w skład nabytego majątku spadkowego,
• braku możliwości przywrócenia przedmiotowego terminu z uwagi na jego materialnoprawny charakter.

Na skutek nowelizacji ustawy, która weszła w życie 1.01.2009 r.³ termin ten został wydłużony do 6 miesięcy, co w dużym stopniu pozwoliło wyeliminować problemy, z którymi borykali się wcześniej podatnicy.

Nestety nowy termin miał zastosowanie jedynie do spadków nabytych po dniu 31.12.2008 r. Dla podatników, których najbliżsi zmarli przed 1.01.2009 r. sytuacja nie uległa więc zmianie.

 

Korzystne rozstrzygnięcie Trybunału

Wreszcie 4. czerwca tego roku Trybunał Konstytucyjny przychylił się do podnoszonych przez środowisko prawnicze zarzutów, stwierdzając, że art. 4a ust. 1 pkt 1) ustawy o podatku od spadków i darowizn⁴, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. gwarantował jedynie pozorną ochronę jednostki i stanowił w istocie niewykonalną konstrukcję normatywną. Tym samym naruszał zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa wobec wprowadzenia mechanizmu prawnego, którego elementami były krótki termin o charakterze materialnym, uzależniony od czynności procesowych stron początek biegu tegoż terminu oraz zróżnicowana praktyka stosowania pieczęci o nadaniu klauzuli prawomocności oraz zróżnicowana praktyka organów administracji w zakresie wymogu udokumentowania dnia powstania obowiązku podatkowego. Kumulacja wskazanych elementów doprowadziła, zdaniem Trybunału, do stworzenia swoistej pułapki normatywnej.⁵

Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że wprawdzie prawo podatkowe może nakładać różne, nawet restrykcyjne wymogi proceduralne na podatników w celu wykonania ciążących na nich obowiązków podatkowych, ale jeżeli prawodawca postanowi o przyznaniu szczególnego rodzaju uprawnień podatkowych, zobowiązany jest w maksymalny w danym stanie prawnym i faktycznym sposób, stanowiąc odpowiednie wymogi proceduralne, materialne oraz ustrojowe, realnie umożliwić beneficjentom skorzystanie z przyznanego uprawnienia. Tworząc instytucje pozorne lub niewykonalne, prawodawca narusza bowiem konstytucyjną zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.⁶

 

W celu odzyskania podatku należy złozyć wniosek

Na podstawie art. 240 § 1 pkt 8) Ordynacji podatkowej⁷ podatnicy poszkodowani zastosowaniem niezgodnego z Konstytucją przepisu, mogą więc obecnie, ale tylko w terminie miesiąca od opublikowania Wyroku Trybunału wnosić o wznowienie postępowania, w którym nałożono na nich obowiązek zapłaty podatku i ubiegać się o jego zwrot. Termin ten upływa 18. lipca 2013 r. Wniosek o wznowienie postępowania należy złożyć do organu, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji.

 

Wzór wniosku do pobrania

Poniżej udostępniamy wzór takiego dokumentu. Korzystając z niego proszę jednak pamiętać, że indywidualne sprawy różnią się stanem faktycznym, który należy odpowiednio opisać w uzasadnieniu składanego wniosku a w razie jakichkolwiek wątpliwości najlepiej zgłosić się z pytaniem do doświadczonego radcy prawnego lub adwokata.

Pobierz wzór wniosku w formacie RTF
(Możliwy do otwarcia w dowolnym edytorze tekstu.)

 

---

Komentarze